Digital transformation

Decentrale gemeenschapsorganisaties

10 Mei 2023 - 4 minuten leestijd
Artikel door Paul Van Vulpen

Rondom blockchain lezen en horen we steeds vaker over DAO’s: Decentrale Autonome Organisaties. In dit artikel leg ik uit wat DAO’s zijn en hoe ze ons kunnen helpen de voordelen van blockchains te benutten.

Om uit te leggen wat DAO’s zijn, wil ik je eerst iets vertellen over smart contracts.

Blockchains worden steeds intelligenter en krijgen steeds meer functies. Met de komst van Ethereum (opensourceplatform en miningnetwerk voor diverse cryptovaluta) kregen blockchains smart contracts. Dit zijn stukjes software die op basis van data in de blockchain bepaalde acties uitvoeren. Bijvoorbeeld: als iemand één euro inwerpt en op 33 klikt, geeft het smart contract een blikje cola.

Insights-update

Ontvang nieuwe Insights maandelijks in je inbox.

Schrijf je in.

Openbaar grootboek

Een individueel smart contract kan nog niet veel uitvoeren. Maar als je er meer bij elkaar neemt, kun je spreken van een Decentrale Autonome Organisatie (DAO). Een DAO (spreek uit als Dau) bestaat uit een set van smart contracts die samen een organisatie vormen. Beslissingen over de richting en het beleid van de organisatie worden genomen door stemmingen en voorstellen die worden ingediend en uitgevoerd door de blockchain. De blockchain fungeert hierbij als een soort openbaar grootboek, waarin alle transacties en activiteiten van de DAO worden vastgelegd en bevestigd.

Geen centrale autoriteit

Blockchaintechnologie zorgt ervoor dat DAO's geen centrale autoriteit nodig hebben om beslissingen te nemen. Een DAO is ontworpen om volledig autonoom te werken en is gedecentraliseerd, waardoor er geen centrale autoriteit of hiërarchie is. Maar kun je er dan nog wel iets mee doen? Of is het een hele technisch uitdagende Rube Goldberg machine: een complex apparaat dat een zeer eenvoudige opgave onnodig langzaam, indirect en omstandig uitvoert?

Commons

Ik denk, en dat is ook de koers van mijn proefschrift, dat we DAOs’ kunnen gebruiken om grootschalig digitale middelen in te zetten voor commons bestuur. Commons zijn goederen waarvan het gebruik aan iedereen toekomt, zoals de lucht, een bos, een meer, of digitaal, een Wikipedia-pagina. Omdat het bezit van iedereen is, is het moeilijk om de kwaliteit te waarborgen. Daarom zien we vaak dat commons ofwel in het bezit komen van een enkele partij (Staatsbosbeheer voor een bos) of langzaam afsterven.

Elinor Ostrom (Nobelprijswinnares economie in 2009) heeft op het gebied van de commons baanbrekend onderzoek verricht. Ze heeft vele commons over de hele wereld bestudeerd en daaruit acht principes gedestilleerd waar succesvol bestuurde commons aan voldoen. Deze bestuursvormen zijn complex en divers, maar alle maken het mogelijk om de levendigheid van de commons te waarborgen zonder het bezit ervan te centraliseren.

Table

Design principles illustrated by long-enduring CPR institutions

  1. Clearly defined boundaries: Individuals or households who have rights to withdraw resource units from the CPR must be clearly defined, as must the boundaries of the CPR itself.
  2. Congruence between appropriation and provision rules and local conditions. Appropriation rules restricting time, place, technology, and/or quantity of resource units are related to local conditions and to provision rules requiring labor, material, and/or money.
  3. Collective-choice arragements: Most individuals affected by the operational rules can participate in modifying the operational rules.
  4. Monitoring: Monitors, who actively audit CPR conditions and appropiator behavior, are accountable to the appropriators or are the appropriators.
  5. Graduated sanctions: Appropriators who violate operational rules are likely to be assessed graduated sanctions (depending on the seriousness and context of the offense) by other appropriators, by officials accountable to these appropriators, or by both.
  6. Conflict-resolution mechanisms: Appriopriators and their officials have rapid access to low-cost local arenas to resolve conflicts among appropriators or between appropriators and officials.
  7. Minimal recognition of rights to organize: The rights of appropriators to devise their own institutions are not challenged by external governmental authorities.

    For CPRs that are parts of larger systems:
  8. Nested enterprises: Appropriation, provision, monitoring, enforcement, conflict resolution, and governance activities are organized in multiple layers of nested enterprises.

Bestuursvormen

DAO’s zijn dan kleine, superefficiënte en superflexibele organisaties die het mogelijk maken op schaal mensen samen te brengen. Wat is dan precies de rol van die smart contracten? Zij helpen ons om de acht principes van Ostrom te implementeren. Als we voor ieder principe een aantal smart contracts opstellen om het principe mee te beschrijven, dan komen we op die manier een heel eind om bestuursvormen op te stellen voor onze commons. Hoewel we er dan nog niet zijn (ook mensen moeten meehelpen in die systemen), is het wel een stap vooruit in hoe technologie ons leven beter kan maken.

Ontdek hoe Centric je hiermee kan helpen
Onze oplossing
Gerelateerde artikelen
Wat is blockchain?
Digital transformation
Blockchain wordt in de media nog weleens ‘de grootste innovatie sinds het internet’ genoemd. Maar wat is ...
De blockchain: waar blijft Europa?
Digital transformation
China en de Verenigde Staten zijn koplopers als het gaat om blockchaintechnologie. Zo heeft de Chinese me ...
Het nut en de noodzaak van decentralisatie (I)
Digital transformation
Blockchain gaat vaak over cryptocurrency, de speculatie daarmee en een ongewenst hoog energieverbruik ach ...