Cloud

Blauwdruk voor veilige digitale transformatie richting de cloud

15 April 2024 - 5 minuten leestijd
Artikel door Gerco Koks

Sinds 2011 heeft de IT-wereld een significante transformatie ondergaan, voornamelijk gedreven door de exponentiële groei en acceptatie van cloudtechnologieën. Waar de focus voorheen lag op het gebruik van private clouddiensten binnen de Rijksoverheid, zien we nu een verschuiving naar het omarmen van public clouddiensten. Deze transitie is mede versneld door de COVID-19-pandemie, waarbij de behoefte aan flexibele, schaalbare en kostenefficiënte IT-oplossingen nog nooit zo groot was. De markt voor public clouddiensten heeft zich robuust ontwikkeld, met verbeteringen in betrouwbaarheid, beveiliging en compliance met regelgeving, zoals de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Voordelen van public clouddiensten

Public clouddiensten bieden aanzienlijke voordelen voor zowel de publieke sector als IT-dienstleveranciers, zoals Centric. Denk aan potentiële kostenbesparingen door alternatieve afrekenmodellen, verbeterde flexibiliteit en schaalbaarheid, snelle implementatie van nieuwe diensten en de mogelijkheid te profiteren van de laatste innovaties met minimale investeringen in fysieke infrastructuur. Bovendien bieden public clouddiensten verbeterde beveiligingsmaatregelen, die de capaciteiten van individuele organisaties vaak overstijgen.

INSIGHTS-UPDATE

Ontvang nieuwe Insights maandelijks in je inbox.

Schrijf je in.

Beleid voor de cloudtransformatie van de overheid

In 2022 heeft de staatssecretaris van Koninkrijksrelaties en Digitalisering het Rijksbrede cloudbeleid 2022 gedeeld met de Tweede Kamer. Hier wordt een helder kader gepresenteerd dat als leidraad geldt voor de digitale transformatie van de Nederlandse overheid. Dit beleid, uiteengezet in elf voorwaarden, beoogt een haalbare en vooral veilige overgang van publieke diensten naar de cloud.

Dit beleid stelt vast dat decentrale aanpak wordt aanbevolen en dat ieder departement actief aan de slag moet met een eigen migratiebeleid richting de cloud. Deze individuele benadering zorgt ervoor dat elke overheidsinstantie een gepaste route kan bepalen die afgestemd is op haar unieke behoeften en uitdagingen, terwijl ze gezamenlijk werken aan een samenhangende cloudstrategie.

Een fundamenteel element in het beleid, is de herkenning en erkenning van risico’s rondom het verwerken van gevoelige informatie en persoonsgegevens. De CIO-Rijk gaat een implementatierichtlijn ontwikkelen, waarbij besluitvorming rondom risicobeheersing transparant en herleidbaar moet zijn. Het departement of de ‘eigenaar’ van de gegevens wordt daarmee verantwoord gesteld voor een zorgvuldige en veilige aanpak. Ook wordt het belang benadrukt van specifieke risicoanalyses die rekening houden met de politieke en geografische factoren. Dit is een belangrijk aspect in het tijdperk van groeiende cyberveiligheidszorgen en de potentiële risico's van dataopslag in het buitenland.

In het beleid wordt aandacht besteed aan het formuleren van heldere afspraken over exit-strategieën in contracten met cloudleveranciers. Deze voorzorgsmaatregel is nodig om te waarborgen dat data veilig en gestructureerd teruggehaald of vernietigd kan worden aan het einde van een samenwerking. Dit beschermt niet alleen de operationele continuïteit en de integriteit van diensten, maar ook de privacy en veiligheid van persoonlijke gegevens van inwoners.

Een ander kritisch punt is de strikte naleving van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), met extra veiligheidsmaatregelen voor gevoelige persoonsgegevens en restricties op het gebruik van public cloudvoorzieningen voor essentiële overheidsregistraties. Dit benadrukt de prioriteit die wordt gegeven aan de bescherming van persoonsgegevens en bevestigt de inzet van de overheid om op te treden als hoeder van privacy..

Binnen het kader van het Rijksbrede cloudbeleid 2022 wordt een specifieke en voorzichtige benadering gehanteerd ten aanzien van basisregistraties en hun bronnen. Standaard wordt het gebruik van public clouddiensten voor de opslag en verwerking van deze essentiële gegevens vermeden, tenzij een duidelijke en grondige uitleg (pas-toe-of-leg-uit) dit rechtvaardigt. Mocht er toch gekozen worden voor het gebruik van public cloudvoorzieningen voor basisregistraties, dan vereist dit een voorafgaande risicoanalyse of een Data Protection Impact Assessment (DPIA) die naar de CIO-Rijk wordt gestuurd voor advisering.

OPLOSSING.

Benieuwd hoe Centric je hiermee kan helpen?

Lees meer.

Focus op veiligheid en verantwoord gebruik

In vergelijking met internationale trends, volgt het Nederlandse cloudbeleid een globale verschuiving naar meer openheid voor public clouddiensten. Landen als het Verenigd Koninkrijk, Australië en Canada hanteren al langer een cloud first-benadering. De EU zet sterk in op het stimuleren van cloudtechnologie om innovatie te bevorderen, met bijzondere aandacht voor gegevensbescherming, cyberveiligheid en het bevorderen van eerlijke concurrentie. Het Nederlandse beleid weerspiegelt deze balans tussen het benutten van de voordelen van cloudtechnologie en het waarborgen van veiligheid, privacy en soevereiniteit van gegevens.

De nadruk op gedetailleerde voorwaarden voor het gebruik van public clouddiensten, waaronder risicoanalyses, exitstrategieën en compliance met de AVG, toont een doordachte aanpak die risico's wil beheersen, terwijl innovatie wordt omarmd. Dit is in lijn met ontwikkelingen in andere landen, waar ook de focus ligt op het veilig en verantwoord gebruiken van cloudtechnologieën.

Samengevat vormen de kaders van het Rijksbrede cloudbeleid 2022 een zorgvuldig uitgebalanceerde strategie die niet alleen innovatie en efficiëntie bevordert, maar ook de privacy, de veiligheid en het vertrouwen van de inwoner centraal stelt. Dit beleid markeert een significante mijlpaal in de benadering van de overheid ten opzichte van cloudtechnologieën, waarbij de voordelen van digitale cloudtransformaties worden benut zonder concessies te doen aan fundamentele waarden, zoals veiligheid en privacy van persoonsgegevens.

Ontdek hoe Centric je hiermee kan helpen.
Onze oplossing.
Gerelateerde artikelen
5 tips voor een succesvolle cloud-adoptie
Cloud
Steeds meer organisaties stappen over naar de cloud. Een logische zet, want cloud biedt veel voordelen. D ...
Cloud Journey Trendmonitor
Cloud
Nieuwsgierig hoever bedrijven zijn en wat zij doen rondom digitale transformatie en cloud? Download dan d ...
Tips voor een geslaagde cloudtransitie
Cloud
Wij bundelden de meestgestelde vragen over cloud, de antwoorden lees je in dit artikel.