Artificial intelligence

10 gemeentelijke taken waarin AI kan ondersteunen

25 November 2024 - 3 minuten leestijd
Artikel door Edwin Fennema

Kunstmatige intelligentie (AI) kan bij gemeenten de productiviteit verhogen, capaciteitsproblemen oplossen en de kwaliteit verbeteren. Dat staat vast. Maar hoe werkt dat dan? En welke voordelen biedt zo'n aanpak ambtenaren en inwoners? In dit artikel geeft Edwin Fennema, AI-specialist bij Centric, tien concrete voorbeelden van gemeentelijke taken die AI nu al succesvol kan ondersteunen.

1. Eerstelijnsondersteuning

Generatieve AI, liefst voorzien van extra instructies en data van een gemeente, kan uitstekende eerstelijnsondersteuning aan gebruikers van applicaties bieden, of vragen van inwoners op de gemeentelijke website beantwoorden. Hierbij zal een AI-agent vooral een tweegesprek aangaan om te achterhalen wat de gebruiker of inwoner wil zeggen of vragen. Een verademing ten opzichte van de mechanische chatbots die we nu nog vaak tegenkomen.

2. Signaleren van problemen en proactief contact opnemen met inwoners

Op basis van communicatie met AI-agents kunnen naast antwoorden ook secundaire signalen worden geanalyseerd en gerapporteerd. Denk hierbij aan een burger die zich zorgen maakt over het feit dat hij zijn bejaarde buurman al een tijdje niet heeft gezien. Zo kunnen gemeentes proactief actie ondernemen. Machine Learning* kan hier patronen genereren die generatieve AI vervolgens kan verwerken tot directe meldingen naar betrokken afdelingen.

3. Verwerking van meldingen, berichten, brieven, aanvragen en WOO-verzoeken

Dit is een taak- of procesgerichte inzet van AI, waarvoor vaak een combinatie wordt gebruikt van robots, Machine Learning en generatieve AI. De eerste twee zorgen vooral dat de context van wat er binnenkomt wordt beoordeeld, toegewezen en geadministreerd. De laatste, generatieve AI, zorgt voor de interpretatie en suggesties voor de meest passende tekst naar de afzender.

4.  Automatisch opstellen en redigeren van voorlopige en finale beschikkingen

Deze activiteit ligt in het verlengde van het punt hierboven en scheelt een ambtenaar de administratieve last die formele communicatie naar de inwoner met zich meebrengt. Zelfs al verdient het de aanbeveling de laatste stap van verzending nog langs menselijke ogen te laten gaan.

5.  Het samenvatten van een gesprek of vergadering en het vastleggen daarvan

Hierbij worden gesprekken of vergaderingen opgenomen en verwerkt tot een transcript, een samenvatting of een rapport, waarin alles gecategoriseerd wordt vastgelegd. Hierop zijn vele variaties mogelijk, bijvoorbeeld advisering tijdens het gesprek over de te volgen lijn, of het genereren van een beste aanpak op basis van gesignaleerde problematiek.

6.  Analyse en onderzoek van data voor beleid en cases

AI kan de rol aannemen van een consultant die beleidsvorming onderbouwt en cases nader beoordeelt op effectiviteit. Naast het feitelijke onderzoek op basis van data en interviews met collega’s en inwoners, kan deze vorm van AI ook aanbevelingen doen, communicatieboodschappen genereren en zorgen voor beloftevrije, virtuele woordvoering naar de media.

7.  Compliance-monitoring van data en documenten

In alle activiteiten waar een aanpak, oplossing en/of document wordt gegenereerd, kan AI nagaan of het voldoet aan juridische of modelmatige standaarden, inclusief de meest actuele jurisprudentie. Deze functie adresseert de kwaliteitsvraag van gemeentelijke diensten. 8.  Vertalen aan de balie of bij inwoners thuis

8.  Vertalen aan de balie of bij inwoners thuis

Omdat grote taalmodellen achter generatieve AI doorgaans een groot aantal talen ondersteunen, kan generatieve AI als tolk worden ingezet. Bijvoorbeeld aan de balies van gemeentehuizen of tijdens bezoeken, instructies en gesprekken op locatie bij inwoners die de Nederlandse taal (nog) niet machtig zijn.

9.  Inwonersparticipatie via virtuele beleidsmakers op je smartphone

Een wethouder in je broekzak? Een burgemeester in je binnenzak? Met generatieve 3D AI-versies van deze beleidsbepalers op de smartphone kan een inwoner elke vraag aan hen stellen. Of de discussie aangaan over de laatste plannen met de gemeente. Deze komen als samenvatting terecht bij de bestuurders van vlees en bloed die daarmee dichter naar inwoners toe kunnen bewegen.

10. Buddy of begeleiding bij inburgering of schuldhulp

Wat met een bestuurder op een smartphone kan, kan natuurlijk ook met een ambtenaar of coach die je als inwoner helpt bij zaken die nog niet helemaal goed gaan. Deze kan reactief afwachten of proactief sturen, daarin geregisseerd door de coaches van vlees en bloed.

Meer informatie

Wil je meer weten over AI voor overheidsinstellingen? Centric heeft speciaal voor lokale overheden een AI-platform gecreëerd: GOV-AI. Ga naar de website voor meer informatie of neem contact op met AI-specialist Edwin Fennema.

*Vorm van kunstmatige intelligentie waarbij computersystemen patronen en inzichten leren uit gegevens om zelfstandig voorspellingen of beslissingen te maken zonder expliciet geprogrammeerd te zijn.

Ontdek Centric Mynte

Centric Mynte: het GOV-AI-platform voor gemeentes

Meer informatie
Gerelateerde artikelen
GOV-AI: specifiek voor de overheid
Artificial intelligence Public
Kunstmatige intelligentie, AI in de wandelgangen, wordt door veel mensen nog beschouwd als een leuk, nutt ...
Voors & tegens: AI in de publieke dienstverlening
Artificial intelligence Public
Het toepassen van AI in de dienstverlening van gemeenten biedt aantrekkelijke voordelen, al kleven er ook ...