Benieuwd naar het Programmaplan Common Ground

De beweging Common Ground is acht jaar gaande en bij zo’n pril initiatief is het natuurlijk niet gek dat er nog geen duidelijkheid is over kosten en baten. Bovendien is het logisch dat we gouden bergen zien, want iedereen die meedoet is heel enthousiast. Ik lees het duidelijk in het conceptprogrammaplan: ‘Door gezamenlijke ontwikkeling, efficiënt inkopen en hergebruik kunnen gemeenten veel geld besparen.’ Logisch!

Gouden bergen

Natuurlijk ben ik erg benieuwd hoeveel gemeenten dan precies kunnen besparen. Ik denk dat gemeenten dat zelf ook best graag willen weten. Een volledig inzicht kan nog niet gegeven worden. De opzet van een business case werd een ‘kwantitatieve en kwalitatieve doorkijk’ met als eindconclusie… gouden bergen. Gemeenten gaan miljarden besparen dankzij Common Ground. Maar deze conclusie is onvoldoende onderbouwd.

Gemeenten versus leveranciers

Het tweede dat mij in het conceptprogrammaplan opvalt is hoe er wordt geschreven over de relatie tussen gemeenten en leveranciers. Die relatie is niet best als ik het zo lees. Gemeenten zijn afhankelijk van leveranciers en daardoor kunnen ze niet vernieuwen. Of misschien kan dat wel, maar dan tegen veel te hoge kosten. Kortom: die afhankelijkheid is een groot probleem, en Common Ground is de oplossing. En dat terwijl in de position paper van VNG over digitale soevereiniteit juist wordt gezegd dat de wederzijdse afhankelijkheid van leveranciers en gemeenten de gemeenten een machtspositie geeft tegenover leveranciers! Niet bepaald een eenduidig beeld...

Zo jammer

De oplettende lezer zal de ironie in mijn betoog zijn opgevallen. Ik heb het enigzins aangedikt, maar ik meen het wel. Ik vind het oprecht jammer dat de beloofde kostenbesparing niet wordt onderbouwd en dat het oude beeld van ‘leverancier versus gemeente’ ook in dit plan opdoemt. Er is de afgelopen jaren veel inspanning verricht voor een beter overleg tussen gemeenten, VNG en leveranciers. We doen als Centric ook al jaren mee met het realiseren van deze nieuwe visie op de gemeentelijke informatievoorziening. Want gelukkig is er inmiddels een breed gedragen besef dat gemeenten en leveranciers elkaar nodig hebben.

Aanvulling

Ik denk dat het programmaplan een aanvulling nodig heeft, waar het gaat over de wederzijdse afhankelijkheid van gemeenten en leveranciers. Gemeenten willen dat de IT-oplossingen die hen ondersteunen bij het uitvoeren van hun (publieke en wettelijke) taken altijd up-to-date zijn als het gaat om veranderingen in wetgeving en nieuwe eisen op het gebied van privacy, security, toegankelijkheid en functionaliteit. Leveranciers in het gemeentelijk domein hebben de ambitie om deze eisen in te vullen. Wanneer partijen op basis van gelijkwaardigheid hierover afspraken maken, zijn we samen veel effectiever. En bereiken we sneller de beoogde doelen van Common Ground.

Ik kijk met veel belangstelling uit naar het definitieve Programmaplan Common Ground 2025.