Cloud

Wees kritisch op je dataoplossingen in de cloud

27 Oktober 2025 - 3 minuten
Artikel door Ron Bartels

Overheden willen meer controle en regie over hun systemen en hun data en hebben daarom interesse in een soevereine cloud. Terecht! Het is belangrijk dat de dataoplossingen die worden gebruikt daar ook in worden meegenomen.

De overheid wil minder afhankelijk worden van grote techbedrijven. Het streven naar meer controle en autonomie staat in de Nederlandse Digitaliseringsstrategie en het is een geluid dat wij ook bij onze klanten horen. Ze maken of overwegen om die reden de overstap naar een private of een soevereine cloud. Tegelijkertijd zien we dat veel overheden voor hun dataoplossingen kiezen voor de publieke cloud, vaak van Amerikaanse aanbieders! Als data anoniem is, dan is het risico beperkt. Maar datawarehouses worden gebruikt voor veel verschillende doelen. Niet alleen voor managementinformatie, maar ook voor operationele rapportages. En daar worden vaak persoonsgegevens voor gebruikt.

Dataoplossingen in de soevereine cloud

Ook wij zijn bezig om onze oplossingen te beoordelen door de bril van regie en autonomie. Het betekent onder meer dat we in de SaaS-transitie die we maken met onze applicaties ook naar de soevereine cloud gaan. Dat heeft grote gevolgen, onder meer voor het Centric Dataplatform. Met het Dataplatform geven we onze klanten toegang tot hun data in onze SaaS-applicaties. We kozen voor het Dataplatform aanvankelijk voor de publieke cloud, met bijbehorende dataoplossingen. Die oplossingen kunnen we echter niet meer gebruiken, want deze werken alleen in de publieke cloud. Jammer van de investeringen die we hebben gedaan, maar we moeten een switch maken. We brengen ons Dataplatform onder in de soevereine cloud, met de tooling die daarbij past.

'Het gaat erom dat je controle hebt over je systemen en je data op drie gebieden: geografisch, juridisch en operationeel.'

‐ Ron Bartels

Drievoudige controle

We gaan niet alleen ons Dataplatform, maar al onze applicaties onderbrengen in de soevereine cloud. Voor een deel is die cloud al beschikbaar, voor een deel ontwikkelen we die. Wat is een soevereine cloud? Het gaat erom dat je controle hebt over je systemen en je data op drie gebieden: geografisch, juridisch en operationeel. Wij kiezen voor datacenters binnen Nederland. De operationele controle vullen we in door de keuze en een specifieke implementatie van de componenten waaruit deze cloud is opgebouwd. Op deze manier houden we altijd de controle. Hiermee voorkomen we dat leveranciers van cloudoplossingen de toegang afsluiten, zoals afgelopen voorjaar gebeurde toen Microsoft op last van de Amerikaanse regering de mailtoegang van de openbaar aanklager van het Internationaal Strafhof afsloot.

Publiek, privaat of soeverein: maak de juiste afweging

Regie en autonomie zijn belangrijk. Maar het betekent niet dat je al je IT-oplossingen moet onderbrengen in een soevereine cloud. Het is verstandig om een goede afweging te maken waarover je 100% controle wilt hebben en waarover dat minder nodig is. Die afweging is ook belangrijk omdat de kosten van de soevereine cloud en bijbehorende oplossingen waarschijnlijk hoger zullen zijn dan de prijzen die de hyperscalers hanteren. Wij raden onze klanten aan om een onderbouwde keuze te maken in wat ze afnemen vanuit de publieke cloud, de private cloud en de soevereine cloud. De keuze voor data-oplossingen hoort hier nadrukkelijk bij! Nog te vaak zie ik dat gemeenten publieke oplossingen gebruiken en dat ze bij nieuwe aanbestedingen kiezen voor oplossingen in de publieke cloud, terwijl het toch inmiddels wel duidelijk is welke risico’s ze hiermee lopen. Er mag echt veel zorgvuldiger gekozen worden als het gaat om oplossingen die persoonsgegevens gebruiken en kritieke bedrijfsprocessen ondersteunen. Daarvoor zou ik ten minste data-oplossingen kiezen die werken in een private cloud. En als het argument van autonomie zwaar weegt, kiezen voor oplossingen in de soevereine cloud. De oplossingen zijn er, dus vraag ernaar in je aanbesteding!

Gerelateerde artikelen
Digitale soevereiniteit door Nederlandse cloud
Cloud Public
Veiligheid, compliancy en digitale onafhankelijkheid bij de opslag van data en het gebruik van clouddiens ...
Overheid digitaal onafhankelijk dankzij soevereine cloud
Cloud Public
“Gemeenten moeten zich afvragen: in wiens handen ligt onze digitale sleutelbos? Wie daar geen helder antw ...