Overheid digitaal onafhankelijk dankzij soevereine cloud

Gemeenten gebruiken, net als veel andere organisaties, de dienstverlening van buitenlandse hyperscalers zoals Microsoft en Oracle. “Het aanbod van deze aanbieders is technisch indrukwekkend, maar de servers vallen onder jurisdictie van landen met eigen wetten, belangen en economische agenda’s. Gemeenten die cruciale data en applicaties daarop laten draaien, leveren ongemerkt een deel van hun digitale soevereiniteit in,” waarschuwt Centric’s chief architect Gerco Koks. De overheid is zich daarvan bewust en stelt daarom in aanbestedingen steeds vaker de eis dat data binnen Nederlandse grenzen moet blijven. Centric, al decennialang een strategische partner van Nederlandse gemeenten en andere overheidsorganisaties, komt hieraan tegemoet. Het bedrijf ontwikkelt momenteel een volledig Nederlandse cloudinfrastructuur.

Baas over eigen data

Centric bouwt samen met partner Uniserver een private cloud: een Nederlandse infrastructuur die de schaalbaarheid van hyperscalers combineert met geografische, juridische en operationele controle. Volledig binnen het Europese juridische kader. De planning is ambitieus: eind volgend jaar moet de infrastructuur volledig operationeel zijn voor alle gemeentelijke applicaties. Voor klanten die alleen hosting vragen kan Centric deze oplossing direct aanbieden. Voor de gemeentelijke applicaties wordt een migratiepad met duidelijke tijdslijnen ontwikkeld.

Deze soevereine private cloud biedt gemeenten de zekerheid dat hun data én de applicaties die ze gebruiken, volledig binnen nationale grenzen blijven. Ze lopen daarmee geen risico meer op inmenging op grond van buitenlandse wetgeving, zoals de Amerikaanse CLOUD-Act, die bedrijven kan verplichten data af te staan.

Compliancy als dagelijkse business

“We zijn al jaren een trusted partner van de Nederlandse overheid. We voldoen dan ook aan alle compliance-eisen,” benadrukt Hillenaar. Zo toont Centric aan dat het voldoet aan continu veranderende regelgeving, zoals de AVG, BIO en NIS2. Koks geeft een aantal voorbeelden hoe technisch wordt omgegaan met de eisen uit deze regelgeving: “We passen moderne encryptiestandaarden toe en gebruiken sterke toegangsbeveiliging. Strikt gescheiden datadomeinen waarborgen dat onze klanten niet alleen vandaag voldoen aan wet- en regelgeving, maar ook voorbereid zijn op toekomstige eisen en uitdagingen.” In de private cloud beschikt elke gemeente over een eigen, afgeschermde database en opslagomgeving. Het aanbod van de soevereine cloud, met alle dienstverlening daaromheen, is extra interessant voor kleinere gemeenten, vertellen ze. Hillenaar: “Deze gemeenten hebben niet altijd zelf alle expertise in huis om adequate beveiligingsmaatregelen te treffen. Op dat vlak kunnen wij hen ontzorgen.”

AI en innovatie in Nederlandse handen

De focus op soevereiniteit betekent niet dat innovatie op de achtergrond verdwijnt. Integendeel, het kan juist innovatie in Nederland en Europa stimuleren. “Door te investeren in Nederlandse en Europese alternatieven ontstaat er een ecosysteem van bedrijven die elkaar kunnen versterken,” zegt Hillenaar. Zo onderzoekt Centric of Nextcloud ingezet kan worden als alternatief voor Microsoft365. Koks vertelt dat Centric kansen ziet om AI-diensten aan te bieden zonder afhankelijkheid van buitenlandse platforms. “We zetten nu concrete stappen om private AI-workloads te kunnen draaien.”

Meer regie en digitale onafhankelijkheid

“De soevereine cloud die we ontwikkelen, is een extra dienstverlening vanuit ons, omdat onze klanten daarom vragen. We komen ermee tegemoet aan de behoefte die er leeft bij de overheid, namelijk aan meer regie en meer digitale onafhankelijkheid,” vertelt Hillenaar. Het betekent niet dat Centric of zijn klanten helemaal geen gebruik meer maken van de dienstverlening van buitenlandse hyperscalers. Die beslissing is aan de klant. Hillenaar en Koks pleiten sowieso voor een weloverwogen transitie. De overstap kan immers ingrijpend zijn. Hillenaar: “De alternatieven voor kantoorautomatisering bieden bijvoorbeeld nog niet alle functionaliteit die men nu gewend is. Je kunt overgaan, maar wees je ervan bewust dat je dan qua functionaliteit wellicht een stapje terug doet.” De boodschap aan overheden is dan ook genuanceerd, zegt hij: “Er is geen reden om nu hals over kop ingrijpende maatregelen te nemen. Maar je kunt al wel significante stappen zetten naar meer digitale onafhankelijkheid. Daar helpen wij graag bij.”