Artificial intelligence

AI in de publieke sector: van hype naar verantwoorde innovatie

24 September 2025 - 2 minuten
Artikel door Redactie Insights

AI is niet langer een technologie van de toekomst, maar een realiteit die al volop invloed heeft op de manier waarop we werken en beslissingen nemen. Ook binnen de publieke sector zijn de mogelijkheden groot: van het sneller analyseren van beleidsdocumenten tot het verbeteren van de dienstverlening aan burgers. Toch heerst er vaak twijfel. Hoe zorgen we dat AI niet alleen efficiëntie oplevert, maar ook veilig is en aansluit bij publieke waarden als transparantie, inclusie en betrouwbaarheid?

Het belang van bewust gebruik

De razendsnelle opkomst van tools als Microsoft Copilot in Windows 11, Edge en Bing zorgt voor veel nieuwsgierigheid, maar ook voor onzekerheid. Iedereen kan ermee experimenteren, maar zonder duidelijke kaders leidt dat al snel tot versnipperde initiatieven, wisselende uitkomsten en risico’s rond privacy of betrouwbaarheid. AI is geen speeltje meer, het vraagt om bewustwording en een gemeenschappelijk kader.

Niet wachten op beleid van bovenaf

Veel organisaties wachten af tot er vanuit de overheid of management een formeel AI-beleid komt. Maar die tijd kun je beter benutten om te leren, te experimenteren en de eerste kaders zelf toe te passen. De VNG-handreiking voor verantwoord experimenteren met AI biedt hierbij een waardevolle basis. Daarmee voorkom je dat medewerkers willekeurig met AI aan de slag gaan en zorg je voor houvast in de manier waarop de technologie gebruikt wordt.

Leren door te doen

Verantwoord omgaan met AI begint klein. Bijvoorbeeld door te onderzoeken welke toepassingen in jouw organisatie het meeste waarde opleveren en door gezamenlijk afspraken te maken over zaken als datagebruik, transparantie en ethiek. Door stap voor stap te experimenteren ontstaat niet alleen kennis, maar ook draagvlak binnen teams en afdelingen.

De rol van publieke waarden

Waar commerciële organisaties vaak sturen op snelheid en concurrentievoordeel, staat in de publieke sector iets anders centraal: vertrouwen van burgers. AI mag dit vertrouwen nooit ondermijnen. Dat betekent dat kaders rond privacy, toegankelijkheid en inclusie altijd leidend moeten zijn. Juist daar ligt de uitdaging: hoe benut je nu de waarde van AI en de kansen die dit biedt, zonder concessies te doen aan deze waarden?

Tijd voor de volgende stap

AI in de publieke sector vraagt dus om meer dan nieuwsgierig experimenteren. Het vraagt om bewustwording, duidelijke afspraken en een gedeelde verantwoordelijkheid. Organisaties die nu investeren in kennis en kaders, leggen de basis voor een toekomst waarin de waarde van AI daadwerkelijk bijdraagt aan betere publieke dienstverlening.

Wil je leren hoe jouw organisatie AI verantwoord kan inzetten binnen de publieke sector? Ontdek het in onze training Verantwoord gebruikmaken van AI in de publieke sector.

Insights-update

Ontvang nieuwe Insights maandelijks in je inbox.

Schrijf je in.
Gerelateerde artikelen
De klok tikt: wat te doen als je nog niet over bent op Windows 11
Digital transformation
Toch zijn er nog veel organisaties die de overstap naar Windows 11 niet hebben gemaakt. Wat nu? Geen pani ...
De gemeentelijke werkplek kraakt
Digital transformation Public
Het resultaat? Steeds meer complexiteit, steeds minder overzicht. De gemeentelijke werkplek begint te kra ...
Slimmer samenwerken begint bij slim gebruik van SharePoint
Digital transformation
In veel organisaties is Microsoft SharePoint inmiddels niet meer weg te denken. Toch blijft het gebruik e ...